Öncelikle üniversite yıllarımda benim de IEEE öğrenci kolunda (Erciyes University IEEE Student Branch) başkan yardımcılığı yaptığım bu kurumdan bir cümle ile kısaca bahsedeyim. IEEE (The Institute of Electrical and Electronics Engineers) yani Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü, elektrik, elektronik, telekomünikasyon, bilgisayar veya otomasyon gibi birçok alanda, teori, standart ve uygulamalarının gelişimi için çalışan ve dünyaca tanınan teknik bir organizasyondur.
Özellikle şartnamelerde ürünün teknik gerekliliklerinde veya datasheet gibi belgelerde karşımıza çıkan bu IEEE ağ standartlarına özet bir şekilde hızlıca değineceğim. Amacım referans bir liste elde edip bunu sizlerle paylaşmak olacak. Zaman zaman da bu yazıya ekleme veya çıkarmalar yapacağım.
802.3: Ethernet Teknolojisini tanımlar.
802.3u : 100 Mbps Ethernet (Örneğin 100Base-TX Bakır, 100Base-FX Fiber Optik)
802.3ab : 1 Gbps Ethernet (Örneğin 1000Base-T Bakır)
802.3z : 1 Gbps Ethernet (Örneğin 1000Base-SX Multi Mode Fiber Optik, 1000Base-LX Fiber Optik)
802.3ae : 10 Gbps Ethernet (Örneğin 10GBASE-SR Multi Mode Fiber Optik, 10GBASE-LR Single Mode Fiber Optik)
802.3ba : Hem 40 Gb/s hem de 100 Gb/s hızındaki Ethernet için ortak mimaridir.
802.3x : Flow Control Protokolüdür. Akış kontrolü yapılarak bazı önceliklere göre veri iletişimi geçici olarak durdurulur. Böylece ağ tıkanıklığı engellenir ve paket kaybı yaşanmaz.
Spanning Tree Standartları
802.1d : (STP) Spanning Tree Protokolüdür. Bazı port’ları block’layarak loop hatalarını engeller.
802.1w : (RSTP) Rapid Spanning Tree Protokolüdür. STP’nin gelişmiş halidir.Loop’a neden olabilecek port’lar block’lanmaz, discarding yöntemi ile bir köşeye atılır. Bu da hızı artırır.
802.1s : (MSTP) Multiple Spanning Tree Protokolüdür. STP ve RSTP protokollerinin geliştirilmiş halidir. Omurgaya giden tüm linklerin aktif kalması sağlanır. Her linkten farklı VLAN’lar geçirilerek loop hatası engellenir ve Load balance da sağlanır. Hedefe giden verinin en iyi yoldan gitmesi sağlanır.
QoS Standardı
802.1p : Açılımı priority queue (DSCP) olarak bilinir. Bir (QoS, Quality of Service) kalitelendirme standartıdır. 8 seviyeli bir öncelik (0-7) kullanır. Paketleri önem sırasına göre sıralar. Böylece önemli olan trafik türü sıkışmaya uğramadan hedefine ulaşır.
Port’ların Gücünü Birleştirin
802.3ad : Link aggregation (LAG) teknolojisidir. Birden fazla link sanal olarak birleştirilir. Böylece bant genişliğini artırırken aynı zamanda link’lerden biri down olursa link yedekliliği de garantilenmiş olur. LAG teknolojisi tüm üreticilerde farklı isimlerde kullanılır. (Örneğin; Windows Nic Teaming, Linux Bonding, Cisco EtherChannel, Huawei Eth-Trunking, HP Link Aggregation, DrayTek LACP…)
VLAN Standardı
802.1q : (VLAN, Virtual Local Area Network) Sanal Yerel Ağ Alanları ağdaki cihazların sanal ağlar sayesinde gruplanmasını sağlar ve 2. katmanda çalışır. Cisco tarafından özel geliştirilmiş hali ISL (Inter Switch Link – Anahtarlayıcı Arası Bağlantı)’dir. Dot1q de denilir.
Kullanıcı Denetimi ile Güvenlik
802.1x : Switch üzerinde LAN portuna veya kablosuz ağa bağlanmak isteyen kullanıcıların kimlik doğrulamaları yapılır. Böylece kullanıcının ağa erişimine izin verilir veya block’lanır. Böylece yetki denetimi yapılarak ağın dinlenmesi engellenmiş olur. Detay bilgi için Radius Lab kategorime bakabilirsiniz.
POE Teknolojisi
802.3af : (POE, Power over Ethernet) Ethernet portundan 15.4 Watt DC enerji sağlar.
802.3at : (POE+, POE Plus) Ethernet portundan ortalama 25.5 Watt kadar DC enerji sağlar.
Detay bilgi için POE Nedir Ne İşe Yarar? konulu yazıma bakabilirsiniz.
Yeşil Network
802.3az : Energy Efficient Ethernet standardıdır. Yani güç tüketi mevcut trafiğe göre dinamik bir şekilde ayarlanır. Böylece enerji tasarrufu yapılmış olur.
Kablosuz Ağlar (WLAN)
802.11b : 2.4 GHz frekansında 11 Mpbs veri aktarım hızına ulaşılır.
802.11g : 2.4 GHz frekansında 22 Mpbs veri aktarımı yapılır.
802.11n : MIMO teknolojisi ile 2.4 GHz ve 5 GHz frekansları aynı anda kullanılır. Yani dual bant kullanılır. Böylece ortalama 130 Mbps kadar veri aktarım hızına ulaşılır.
802.11ac : Sadece 5 GHz frekansında 1.3 GHz gibi çok yüksek bir band genişliğinde veri transferi sağlanır.