Switch (anahtarlama) cihazlarında yaygın şekilde bakır (copper veya rj45) veya optik (SFP) portlar kullanılıyor. Bakır portlara cat5, cat6 gibi bakır kablolar rj45 connector ile takılıyorken, SFP portlara rj45 uyumlu bakır modüller veya fiber kablolar için uyumlu SFP (mini gbic) modüller takılabiliyor. Böylece SFP portlara isteğe bağlı şekilde bakır veya fiber kablolar takılabiliyor. Modüller ile ilgili genel bilgilere daha önce yazdığım CİBİK (GBIC) VE SFP MODÜL NEDİR? NE İŞE YARAR? FARKLARI NELERDİR? isimli makaleme göz atabilirsiniz.
Bunlara ek olarak bir de rj45/SFP şeklinde combo port seçenekleri bulunuyor. Aynı port numarasına sahip olan bu portların ikisi aynı anda kullanılamıyor yani portlardan sadece biri aktif şekilde kullanılabiliyor. 1 numaralı port rj 45 combo port yada 1 numaralı port SFP combo port oluyor.
Bunu iş arayan bir mühendisin aynı anda iki ihtimalin doğmasının ardından sadece birini seçip orada işe başlayabilmesini örnek verebiliriz 🙂 Burada adayımızın doğru seçimi yapması oldukça önemlidir. Çünkü yanlış bir seçimde diğer seçeneğe dönüş yapmak ya imkansız ya da maliyetli olacaktır.
Bundan dolayı hangi portu kullanacağımıza mevcut kablolama alt yapısı, maksimum trafik değeri veya uygulanacak kablonun mesafesi gibi etkenler doğru şekilde hesaplanmalı ve ona göre bakır yada fiber kullanımı için rj45 yada SFP port seçimi yapılmalıdır. Örneğin mevcut bir kablo alt yapısı yok ise; mesafe 100-120 metreden kısa ise direkt olarak rj45 konnektör çakılı olan bakır kablo ile rj45 portuna giriş yapılır. Gereksiz yere modül ve fiber kablo masrafından kaçınılmış olur. Fakat bu mesafe çok daha uzun ise data kayıpları yaşanmaması için bir fiber modül satın alınır ve SFP portuna takılır. Bu fiber modüle uygun olacak şekilde de multi mode yada single mode fiber kablo bu modüle girilir ve fiber alt yapı oluşturulmuş olur.
Aynı port numarasına sahip olan Combo portlar kullanıcının ihtiyacına göre yapılandırma yapmasına olanak tanır. Kullanıcı bu sayede combo portu ister bakır (RJ45) ister optik (SFP veya mini gbic) port olarak kullanabilir. Fakat unutulmamalıdır ki kullanıcı iki porttan sadece birini kullanma şansı vardır, iki portun ikisini de aynı anda kullanamaz. Her port default olarak (varsayılan) aktiftir fakat biri kullanıldığında diğeri otomatik olarak pasif hale gelir.
Örneğin Draytek markasına ait olan VigorSwitch G1280 model switch üzerinde 24 adet Gigabit rj45 port ve 4 combo Gigabit SFP / RJ-45 portu vardır.
Burada portlar
- 24 bakır&4 optik,
- 25 bakır&3 optik,
- 26 bakır&2 optik,
- 27 bakır&1 optik,
- 28 bakır
seçenekler ile kullanılabilir.
4 adet olan Combo portlara yakından bakıldığında 25, 26, 27 ve 28 şeklinde aynı numaralara sahip oldukları görülebilir.
Portlar ile ilgili bir diğer ipucu da switch özelliklerinde yada datasheet dosyasında yazan switching capacity değeridir. DrayTek G1280 Switch’in fabrika değeri kontrol edildiğinde switching capacity değeri 56 gbps’dır. Download ve upload aynı anda gerçekleştiğinden (full dublex) switching capacity değeri 2’ye bölünürse 56/2=28 şeklinde port sayısını görmüş oluruz. Yani aynı anda maksimum 28 Gigabit portun aktif olabileceği anlaşılmaktadır. Zaten 24 port bakır port sayısı idi, 4 port da combo portlardan herhangi 4’ü anlamına gelmektedir. Çünkü her port tek yönlü olarak maksimum 1 Gbps trafik taşıyabiliyor. Sonuç olarak aynı anda 28 port aktif olabiliyor diyebiliriz. Doğrulama için port sayını 2 ile çarpar isek 28 x 2 = 56 gbps şeklinde maksimum switching capacity değerini görmüş oluruz.
Ayrıca aynı port numarasına sahip combo portlar aynı ayarlara (VLAN, ACL veya spanning tree gibi konfigürasyonlar) sahiptir.
Combo portlar kullanıcı tarafında büyük bir esneklik sağlar. Yani kullanıcı, üreticinin planladığı sabit yapıya bağlı kalmaz ve combo portları ister SFP ister rj45 olarak kullanır.